Lambrusco(-de-roucas)
Vitis rupestris
Vitaceae
Nom en français : Vigne des rochers.
Descripcioun :La lambrusco-de-roucas èi la mai pichoto di vigno fèro que trachisson au nostre. Li fueio, souvènt jaunasso, alor que li cambo e pecou soun roujo, an di tres partido, mai gaire separado. Au contro de Vitis riparia, lou sinus èi gaire founs, o pèr lou mens pas "carra". Se n'en destrìo peréu qu'a ges de péu e nimai souto li fueio sus li costo. Fai de vediho courteto.
Usanço :Li fueio soun vertuouso pèr la circulacioun dóu sang (cambo lourdo e moureno), soun peréu astringènto e diuretico.
Port : Liano
Taio : 1 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vitis
Famiho : Vitaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 8
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Ermas
- Roucaio
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Vitis rupestris Scheele, 1848
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786